Slechte arbeidsomstandigheden verantwoordelijk voor 5% van de totale ziektelast
Onlangs bracht TNO een nieuwe WHITEPAPER uit waar zij aandacht vroeg voor de ongunstige gezondheidseffecten van werken. TNO stelt; “Werken is gezond. Maar werk kan ook ongunstige gezondheidseffecten hebben. Slechte arbeidsomstandigheden zijn verantwoordelijk voor 5% van de totale ziektelast.” Samen met gezondheidseffecten door een ongezond milieu of overgewicht vormen deze ongezonde werkomstandigheden, na roken, de belangrijkste gezondheidsrisico’s door externe of niet erfelijke factoren (zie figuur hieronder). Volgens onderzoek komt een belangrijk deel van deze ziektelast door blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk.
Gezondheidsrisico’s door slechte arbeidsomstandigheden
Volgens TNO wordt in de EU jaarlijks bij 100.000 tot 150.000 mensen kanker vastgesteld doordat zij tijdens hun werk aan kankerverwekkende stoffen als respirabel kwarts, hardhout of lasrook zijn blootgesteld. De totale maatschappelijke schade loopt daarbij op tot ongeveer 350 miljard per jaar en dan hebben we het persoonlijke leed nog niet meegeteld.
Samen met de TNO vind ik het persoonlijk onacceptabel dat in onze samenleving mensen het risico lopen ernstig ziek te worden door hun werk, terwijl met de huidige technische oplossingen de blootstelling aan ziekteverwekkende stoffen kan worden verminderd. Preventie is daarbij de sleutel. Dit vraagt aanpassingen in beleid als ook een andere kijk op oplossingen.
Preventie als sleutel tot verbeterde arbeidsomstandigheden
In het verleden zijn er reeds vele (wettelijke) grenswaarden van stoffen vastgesteld om de gezondheidsrisico’s van werkenden te beperken. Juist door te zorgen dat de blootstellingsniveaus van werkenden onder deze grenswaarden blijven, is gezondheidsschade te minimaliseren. Dit wordt deels gewaarborgd door handhaving door de Inspectie SZW. Maar het is vooral een gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgever en werknemer of zelfstandig ondernemer.
Beschikbare technologische innovaties
Om de huidige en steeds verder aangescherpte grenswaarden in de toekomst te kunnen behalen zijn technologische innovaties nodig. Dit kunnen ook in het verleden ontwikkelde oplossingen zijn. Als ze maar grootschalig beschikbaar zijn en daadwerkelijk gebruikt worden. Door betere implementatie, handhaving en voorlichting is er veel winst te behalen. Denk bij luchtfiltering en effectieve geurbestrijding aan oplossingen aan de bron (bijvoorbeeld stofafzuigadapters of geïntegreerde lasrookafzuiging op een lastoorts), oplossingen op de persoon (mondfilters) of meer ruimtelijke filtersystemen waarbij rondzwevende stofdeeltjes maar ook bijvoorbeeld gassen en geuren uit de omgevingslucht gefilterd worden. Een goed systeem voert de lucht niet af naar buiten maar werkt op basis van recirculatie.
Samenwerken voor betere arbeidsomstandigheden
Wanneer we samen nog meer de mogelijkheden benutten om de blootstelling aan ziekteverwekkende stoffen op het werk terug te dringen, brengen we de ziektelast terug. We besparen aanzienlijke maatschappelijke kosten en voorkomen vooral veel persoonlijk leed. Daar maak je je toch graag sterk voor? Ik wel in ieder geval.